Μάθημα 21: Ενεστώτας (Άρνηση - Ερώτηση)

Μάθημα 21: Ενεστώτας (Άρνηση - Ερώτηση)

Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2013

Στο προηγούμενο μάθημα είδαμε την κατάφαση του ενεστώτα.  Σήμερα θα δούμε πως σχηματίζεται η άρνηση και η ερώτηση.

1.  Άρνηση Ενεστώτα

Η άρνηση του ενεστώτα σχηματίζεται με την προσθήκη της αρνητικής κατάληξης -ma/-me (το οποίο μετατρέπεται ανάλογα με την φωνητική αρμονία) ανάμεσα στη ρίζα του θέματος και την κατάληξη ενεστώτα -yor (χωρίς το ι)

Ρίζα του ρήματος + αρνητική κατάληξη -ma/-me + yor + προσωπική κατάληξη

                                                                                                                              (καταλήξεις του είμαι)

ΠΡΟΣΟΧΗ

Η αρνητική κατάληξη  -ma/-me ανάλογα με την φωνητική αρμονία μετατρέπεται  σε mi, mı, mü, mu

Επομένως αν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι e, i τότε η αρνητική κατάληξη μετατρέπεται σε -mi.

Aν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι a, ı τότε η αρνητική κατάληξη μετατρέπεται σε -mı.

Aν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι o, u τότε η αρνητική κατάληξη μετατρέπεται σε -mu.

Aν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι ö, ü τότε η αρνητική κατάληξη μετατρέπεται σε -mü.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Ας πάρουμε ένα ρήμα για κάθε κατηγορία φωνητικής αρμονίας και ας το κλείνουμε στην άρνηση του ενεστώτα σε όλα τα πρόσωπα

gelmek

ρίζα του ρήματος: gel

Το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι το e οπότε η αρνητική κατάληξη μετατρέπεται σε -mi

Έχουμε λοιπόν:

gel  +         mi         +                yor           +          um          =  gelmiyorum

ρίζα    +   αρνητική κατάληξη + κατάληξη ενεστώτα χωρίς το ι + προσωπική κατάληξη

gelmiyorsun

gelmiyor

gelmiyoruz

gelmiyorsunuz

gelmiyorlar

yapmak

ρίζα του ρήματος: yap

Το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι το a οπότε η αρνητική κατάληξη μετατρέπεται σε -mı

yap  +         mı         +                yor           +          um          =  yapmıyorum

ρίζα    +   αρνητική κατάληξη + κατάληξη ενεστώτα χωρίς το ι + προσωπική κατάληξη

yapmıyorsun

yapmıyorum

yapmıyor

yapmıyoruz

yapmıyorsunuz

yapmıyorlar

oturmak

ρίζα του ρήματος: otur

Το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι το u οπότε η αρνητική κατάληξη μετατρέπεται σε -mu

otur  +         mu        +                yor           +          um          =  oturmuyorum

ρίζα    +   αρνητική κατάληξη + κατάληξη ενεστώτα χωρίς το ι + προσωπική κατάληξη

oturmuyorsun

oturmuyor

oturmuyoruz

oturmuyorsunuz
oturmuyorlar



dökülmek
ρίζα του ρήματος: dökül

Το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι το ü οπότε η αρνητική κατάληξη μετατρέπεται σε -mü

dökül  +         mü         +                yor           +          um          =  dökülmüyorum 

   ρίζα      +   αρνητική κατάληξη + κατάληξη ενεστώτα χωρίς το ι + προσωπική κατάληξη

dökülmüyorsun
dökülmüyor
dökülmüyoruz
dökülmüyorsunuz
dökülmüyorlar

ΤΟΝΙΣΜΟΣ

Στην άρνηση ο τονισμός του ρήματος γίνεται πάντα πριν από την αρνητική κατάληξη.






2.  Ερώτηση Ενεστώτα


Ο ερωτηματικός τύπος σχηματίζεται με το ρήμα στο τρίτο ενικό πρόσωπο ενεστώτα και την ερωτηματική κατάληξη -mu.  Στην κατάληξη -mu κολλάει και η προσωπική κατάληξη. Έχουμε δηλαδή:

Ρήμα Ενεστώτα γ' ενικού προσώπου     mu + προσωπική κατάληξη  ?

                                                                                                              (καταλήξεις του είμαι)

ΕΞΑΙΡΕΣΗ

Προσοχή πρέπει να δώσουμε  στο γ' πληθυντικό πρόσωπο:

Ρήμα Ενεστώτα γ' πληθυντικού προσώπου     mı ?

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΡΩΤΗΣΗΣ ΕΝΕΣΤΩΤΑ


Ας πάρουμε το ρήμα buluşmak




buluş +        iyor          mu + um?                 =  buluş      +    uyor          mu + y + um     ?   =
ρίζα        + κατάληξη ενεστώτα   mu + προσωπική κατάληξη           το i του iyor τρέπεται σε u           ανάμεσα στο mu + um
                                                                             φωνητικής αρμονίας                   αναπτύσσεται το y

 buluşuyor          muyum?
 buluşuyor          musun?
 buluşuyor          mu?
 buluşuyor          muyuz?
 buluşuyor          musunuz?
 buluşuyorlar      mı?

Για να θυμηθείτε το σχηματισμό του γ' προσώπου στον ενεστώτα κάντε κλικ εδώ

Για να θυμηθείτε τους κανόνες σχηματισμού της ερώτησης των προσωπικών καταλήξεων (καταλήξεις του είμαι) κάντε κλικ εδώ  



3. Αρνητική Ερώτηση Ενεστώτα 

Όπως και στο ρήμα είμαι έτσι και στον ενεστώτα έχουμε την αρνητική ερώτηση. 

Σχηματισμός:

Η αρνητική ερώτηση σχηματίζεται με το ρήμα ενεστώτα στην αρνητική μορφή γ' ενικού προσώπου, το οποίο ακολουθείται από την ερωτηματική κατάληξη -mu όπου κολλάνε οι προσωπικές καταλήξεις

Ρήμα Ενεστώτα άρνηση γ' ενικού προσώπου                mu + προσωπική κατάληξη ?

  

ΕΞΑΙΡΕΣΗ

Προσοχή πρέπει να δώσουμε  στο γ' πληθυντικό πρόσωπο:

Ρήμα Ενεστώτα άρνηση γ' πληθυντικού προσώπου     mı ?

Ας κλείνουμε στην αρνητική ερώτηση το ρήμα bakmak



bakmıyor muyum?
bakmıyor musun?
bakmıyor mu?
bakmıyor muyuz?
bakmıyor musunuz?
bakmıyorlar mı?



4. Άσκηση

Κλείστε τα παρακάτω ρήματα στην άρνηση, την ερώτηση και την αρνητική ερώτηση του ενεστώτα σε όλα τα πρόσωπα 

almak

çalışmak

beklemek

bilmek

dönmek

görüşmek

konuşmak

aramak

toplamak

demek

yemek

Τη λύση της άσκησης θα την στείλετε στο e mail μας toraksereis@gmail.com . Oı λύσεις δε θα δοθούν στο επόμενο μάθημα.

Τι θα κάνετε μέχρι το επόμενο μάθημα:

Θα μάθετε τη θεωρία για την άρνηση, την ερώτηση και την αρνητική  ερώτηση του ενεστώτα

Θα λύσετε την άσκηση

Τι θα μάθουμε στο επόμενο μάθημα:

Θα κάνουμε εξάσκηση στον ενεστώτα

5. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ

Αποκτήστε ένα από τα καλύτερα βιβλία διδασκαλίας Τουρκικών για Ελληνόφωνους για το Βασικό Επίπεδο Α στέλνοντας ένα e mail στο cleoda@cytanet.com.cy

CASUAL Ρούχα με έκπτωση έως 72% κάνοντας κλικ εδώ

LG Τηλεόραση/Μόνιτορ LED 23,6" • Full HD + Εξωτερικός σκληρός δίσκος 500 GB σε απίστευτη τιμή κάνοντας κλικ εδώ