Μάθημα 44: Αόριστος του είμαι και τοπική πτώση

Μάθημα 44: Αόριστος του είμαι και τοπική πτώση

Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2014

Το ρήμα ΗΜΟΥΝ στη ΤΟΠΙΚΗ ΠΤΩΣΗ

ΚΑΤΑΦΑΣΗ

Όταν θελήσουμε να πούμε στα τούρκικα " ήμουν στο ....."  για να προσδιορίσουμε το μέρος, τόπο, χώρο που βρισκόμασταν, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την κατάληξή της τοπικής πτώσης -de/-da και τις καταλήξεις αορίστου του ρήματος είμαι.

Η σειρά με την οποία βάζουμε τις καταλήξεις είναι:

λέξη+τοπική πτώση+(y)+καταλήξεις αορίστου του ρήματος είμαι* + προσωπική κατάληξη

λέξη + -de/-da + y + -di/-dı  + προσωπικές καταλήξεις αορίστου

*Βλέπε Μάθημα 43

Βλέπουμε  στο παραπάνω τύπο ότι επειδή η τοπική κατάληξη τελειώνει σε φωνήεν αναπτύσσεται ανάμεσα στην τοπική πτώση και τις καταλήξεις του είμαι το γράμμα y

ΠΡΟΣΟΧΗ

Αν η λέξη λήγει σε h, ç, f, ş, t, k, p, s τότε η τοπική πτώση από -de/-da/ τρέπεται  σε te/-ta.

Έτσι για να πούμε "ήμουν στο σπίτι" :

ev + de + y + di+m = evdeydim

παρομοίως στα υπόλοιπα πρόσωπα

evdeydin

evdeydi

evdeydik

evdeydiniz

evdeydiler

ΑΡΝΗΣΗ

Η άρνηση σχηματίζετε με τη λέξη στη τοπική πτώση και το değil (δεν) στην οποία προστίθενται οι καταλήξεις αορίστου του είμαι και στη συνέχεια οι προσωπικές καταλήξεις

λέξη+τοπική πτώση  değil+καταλήξεις αορίστου του ρήματος είμαι + προσωπική κατάληξη

λέξη + -de/da     değil + di + προσωπική κατάληξη

 Έτσι για να πούμε "δεν ήμουν στο σπίτι" : 

 ev+de değil+dim = evde değidlim

  

παρομοίως στα υπόλοιπα πρόσωπα

evde değildin

evde değildi

evde değildik

evde değildiniz

evde değildi(ler)

ΠΡΟΣΟΧΗ

Αν η λέξη λήγει σε h, ç, f, ş, t, k, p, s τότε η τοπική πτώση από -de/-da/ τρέπεται  σε te/-ta.

EΡΩΤΗΣΗ 

Ο σχηματισμός της ερώτησης έχει όπως παρακάτω:

λέξη+τοπική πτώση   mi/mι+ y + καταλήξεις αορίστου του είμαι + προσωπική κατάληξη

Λέξη + de/da    mi/mι + y + di/dι + προσωπική κατάληξη

Για να δούμε και πάλι τη πρόταση "ήμουν στο σπίτι;"

evde miydim?

evde miydin?

evde miydi?

evde miydik?

evde miydiniz?

evde miydi(ler)?

Βλέπουμε ότι επειδή η ερωτηματική λέξη mi/mι τελειώνει σε φωνήεν αναπτύσσεται ανάμεσα σε αυτή και τις καταλήξεις του είμαι το γράμμα y

ΠΡΟΣΟΧΗ

Αν η λέξη λήγει σε h, ç, f, ş, t, k, p, s τότε η τοπική πτώση από -de/-da/ τρέπεται  σε te/-ta.

ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ 

Ο σχηματισμός της αρνητικής ερώτησης έχει όπως παρακάτω:

 λέξη+τοπική πτώση   değil   mi+y+καταλήξεις είμαι αορίστου + προσωπικές καταλήξεις 

Λέξη + de/da  değil  mi + y + di + προσωπική κατάληξη

 balkonda değil midyim? 

 balkonda değil miydin?

 balkonda değil miydi?

 balkonda değil miyddik?

 balkonda değil miydiniz?

 balkonda değil miydi(ler)?

ΠΡΟΣΟΧΗ

Αν η λέξη λήγει σε h, ç, f, ş, t, k, p, s τότε η τοπική πτώση από -de/-da/ τρέπεται  σε te/-ta.

Προσέξτε σε όλους τους παραπάνω τύπους τους περιορισμούς που έχουμε για την χρήση της καταλήξης αορίστου του είμαι και της ερωτηματικής λέξης λόγω της φωνητικής αρμονίας (στους τύπους σημειώνεται με κόκκινο χρώμα)