Μάθημα 73: Δευτερεύουσες Προτάσεις (Ουσιαστικοποίηση)

Μάθημα 73: Δευτερεύουσες Προτάσεις (Ουσιαστικοποίηση)

Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2015

Στο σημερινό μάθημα θα δούμε το σχηματισμό των δευτερευουσών προτάσεων με ουσιαστικοποίηση στην ετεροπροσωπία.

Να θυμίσουμε ότι έχουμε να κάνουμε με προτάσεις που μεταφράζονται με το "να....".  Στα μαθήματα 71 και 72 είδαμε το σχηματισμό στην ταυτοπροσωπία, δηλαδή λέγαμε πχ Εγώ θέλω να κάνω κάτι, εγώ θέλω να πάω κάπου, εγώ αποφάσισα να μάθω κάτι κτλ.

Στο σημερινό μάθημα θα δούμε το σχηματισμό δευτερευουσών προτάσεων με ουσιαστικοποίηση στην ετεροπροσωπία. Δηλαδή θα δούμε πως θα πούμε: Εγώ θέλω εσύ να κάνεις κάτι, εσύ θέλεις εγώ να πάω κάπου, αυτός αποφάσισε να μάθουμε κάτι κτλ.

Σχηματισμός

Το υποκείμενο της κύριας πρότασης μπαίνει στην ονομαστική.

Το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης μπαίνει στην γενική πτώση.

Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης σχηματίζεται: Ρίζα + me/ma + κτητική κατάληξη + κατάληξη με την οποία συντάσσεται το ρήμα της κύριας πρότασης.

Ακολουθεί το ρήμα της κύριας πρότασης στο πρόσωπο και το χρόνο που θέλουμε να δηλώσουμε.

Ας θυμηθούμε πρώτα πως θα πούμε: Εγώ αποφάσισα να μάθω κινέζικα

Δηλαδή ας δούμε ένα παράδειγμα με ταυτοπροσωπία

Ben çince öğrenmeye karar verdim

Δηλαδή:

Ρήμα δευτερεύουσας πρότασης: öğrenmek 

Παίρνουμε τη ρίζα και κολλάμε το -me και στη συνέχεια τη πτώση με την οποία συντάσσεται το  karar verdim, δηλαδή τη δοτική:  öğren + mek + e = öğren + me + y + e = öğrenmeye

(το k του mek γίνεται y)

Για να δούμε τώρα πως θα γίνει στην ετεροπροσωπία

Εγώ αποφάσισα εσύ να μάθεις κινέζικα

ben senin çince öğrenmene karar verdim

Δηλαδή:

Το υποκείμενο της κύριας πρότασης μπαίνει στην ονομαστική: ben

Το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης μπαίνει στην γενική: senin

Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης: 

öğren + me + κατάληξη κτήσης 2ου ενικού προσώπου + πτώση με την οποία συντάσσεται το karar verdim =

öğren + me + n + e = öğrenmene

Tο ρήμα της κύριας πρότασης: karar verdim (αόριστος α΄προσώπου ενικού)

ben senin çince öğrenmene karar verdim

Το senin μπορεί να παραληφθεί. Το νόημα το καταλαβαίνουμε από τη κτήση στο ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης: 

ben çince öğrenmene karar verdim

Φυσικά και το ben μπορεί να παραληφθεί. Το νόημα το καταλαβαίνουμε από την κατάληξη του κυρίου ρήματος: 

çince öğrenmene karar verdim

Για να το δούμε σε όλα τα πρόσωπα:

Εγώ αποφάσισα αυτός να μάθει κινέζικα

(Ben) (onun) çince öğrenmesine karar verdim

Δηλαδή:

Το υποκείμενο της κύριας πρότασης μπαίνει στην ονομαστική: ben

Το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης μπαίνει στην γενική: onun

Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης: 

öğren + me + κατάληξη κτήσης 3ου ενικού προσώπου + πτώση με την οποία συντάσσεται το karar verdim =

öğren + me + si + e = öğren + me + si +n+ e = öğrenmesine

*Ανάμεσα στην κατάληξη κτήσης γ ενικού προσώπου και στη δοτική αναπτύσσεται το n

Tο ρήμα της κύριας πρότασης: karar verdim (αόριστος α΄προσώπου ενικού)

(Ben) (onun) çince öğrenmesine karar verdim

Εγώ αποφάσισα εμείς να μάθουμε κινέζικα

(Ben) (bizim) çince öğrenmemize karar verdim

Δηλαδή:

Το υποκείμενο της κύριας πρότασης μπαίνει στην ονομαστική: ben

Το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης μπαίνει στην γενική: bizim

Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης: 

öğren + me + κατάληξη κτήσης 1ου πληθυντικού + πτώση με την οποία συντάσσεται το karar verdim =

öğren + me + miz + e = öğrenmemize

Tο ρήμα της κύριας πρότασης: karar verdim (αόριστος α΄προσώπου ενικού)

(Ben) (bizim) çince öğrenmemize karar verdim





Εγώ αποφάσισα εσείς  να μάθετε κινέζικα

(Ben) (sizin) çince öğrenmenize karar verdim

Δηλαδή:

Το υποκείμενο της κύριας πρότασης μπαίνει στην ονομαστική: ben

Το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης μπαίνει στην γενική: sizin

Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης: 

öğren + me + κατάληξη κτήσης 2ου πληθυντικού + πτώση με την οποία συντάσσεται το karar verdim =

öğren + me + niz + e = öğrenmenize

Tο ρήμα της κύριας πρότασης: karar verdim (αόριστος α΄προσώπου ενικού)

(Ben) (sizin) çince öğrenmenize karar verdim




Εγώ αποφάσισα αυτοί να μάθουν κινέζικα

(Ben) (onlarin) çince öğrenmelerine karar verdim


Δηλαδή:

Το υποκείμενο της κύριας πρότασης μπαίνει στην ονομαστική: ben

Το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης μπαίνει στην γενική: onların

Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης: 

öğren + me + κατάληξη κτήσης 3ου πληθυντικού προσώπου + πτώση με την οποία συντάσσεται το karar verdim =

öğren + me + leri+ e = öğren + me + leri+n+ e = öğrenmelerine

*Ανάμεσα στην κατάληξη κτήσης γ πληθυντικού προσώπου και στη δοτική αναπτύσσεται το n

Tο ρήμα της κύριας πρότασης: karar verdim (αόριστος α΄προσώπου ενικού)

(Ben) (onlarin) çince öğrenmelerine karar verdim

Για να τα δούμε τώρα όλα συγκεντρωτικά:


(Βen) (senin) çince öğrenmene karar verdim
(Ben) (onun) çince öğrenmesine karar verdim

(Ben) (bizim) çince öğrenmemize karar verdim

(Ben) (sizin) çince öğrenmenize karar verdim

(Ben) (onlarin) çince öğrenmelerine karar verdim

Φυσικά με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να πούμε:




Εσύ αποφάσισες να μάθω κινέζικα

(Sen) (benim) çince öğrenmeme karar verdin

Δηλαδή:

Το υποκείμενο της κύριας πρότασης μπαίνει στην ονομαστική: sen

Το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης μπαίνει στην γενική: benim

Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης: 

öğren + me + κατάληξη κτήσης 1ου ενικού + πτώση με την οποία συντάσσεται το karar verdin =

öğren + me + m + e = öğrenmeme

Tο ρήμα της κύριας πρότασης: karar verdin (αόριστος β΄προσώπου ενικού)

(Sen) (benim) çince öğrenmeme karar verdin

Εσύ αποφάσισες ο Αχμέτ να μάθει κινέζικα

(Sen) Ahmet' in çince öğrenmesine karar verdin


Δηλαδή:

Το υποκείμενο της κύριας πρότασης μπαίνει στην ονομαστική: sen

Το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης μπαίνει στην γενική: Ahmet' in

Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης: 

öğren + me + κατάληξη κτήσης 3ου ενικού προσώπου + πτώση με την οποία συντάσσεται το karar verdim =

öğren + me + si + e = öğren + me + si +n+ e = öğrenmesine

*Ανάμεσα στην κατάληξη κτήσης γ ενικού προσώπου και στη δοτική αναπτύσσεται το n

Tο ρήμα της κύριας πρότασης: karar verdin (αόριστος β΄προσώπου ενικού)

(Sen) Ahmet' in çince öğrenmesine karar verdim

ΠΡΟΣΟΧΗ

Σε όλα τα προηγούμενα παραδείγματα είχαμε πει ότι μπορούμε να παραλείψουμε το υποκείμενο της δευτερεύουσας πρότασης που  μπαίνει στην γενική. Στο τελευταίο όμως παράδειγμα που έχουμε συγκεκριμένο όνομα ΔΕΝ μπορούμε να το παραλείψουμε.

Στο επόμενο μάθημα

Θα δούμε το σχηματισμό δευτερευουσών προτάσεων με ουσιαστικοποίηση στην ετεροπροσωπία σε όλες τις πτώσεις